Het is maar televisie. Lees eens een boek (XLI) - Knoeien met het verleden

Onze eigen pogingen om de ultrageheime dagboeken van Stalin aan de man te brengen zijn indertijd mislukt, doordat Stommeling Jones bij het vervalsen vergeten was dat Stalin geen Nederlands sprak en het extra ongeloofwaardig had gemaakt door steeds te beginnen met "Lief dagboekje, je raadt nooit wat me nou weer overkomen is." Andere geschiedvervalsers hadden meer succes. Van de succesvolsten hoor je dat natuurlijk niet, dus de leuksten zijn de vervalsers die tegen de lamp lopen. Daar zit altijd wel een aardig verhaal in.

Het boek van de dag is 'Knoeien met het verleden', onder redactie van Z.R. Dittrich, B. Naarden en H. Renner (dus niet 'Knoeien met het verleden onder redactie van, enz.', daar die titel de vraag zou oproepen wat er nu precies onder redactie van die heren staat: het verleden of het geknoei.). Dit boekje is uit 1984 (ISBN 90-274-6235-6), maar voor een geschiedenisboek doen een paar jaartjes meer of minder er niet zo toe. De achterflap zegt:

"De dagboeken van Adolf Hitler zijn het meest recente tot de verbeelding sprekende geval van geschiedvervalsing. Maar het 'knoeien met het verleden' heeft door de eeuwen heen een onweerstaanbare aantrekkingskracht uitgeoefend op degenen die hun geschiedverhalen mooier en boeiender wilden maken dan de werkelijkheid toeliet.
De 'wetenschappelijke geschiedschrijving' kwam daardoor vaak in een moeilijk parket: het streven naar een waarheidsgetrouwe reconstructie van het verleden bracht historici telkens in conflict met personen en groepen die zich al dan niet terecht benadeeld achtten.
In dit boek worden 13 gevallen van 'knoeien met het verleden' beschreven. Het gaat daarbij niet alleen om vervalsingen van historische documenten, maar ook om knoeierijen op het gebied van de literatuur en de beeldende kunst. De 13 gevallen zijn chronologisch en regionaal gespreid; het merendeel komt uit de 19e en 20e eeuw.
De psychologie van de vervalser komt natuurlijk aan de orde, alsmede zijn motieven (die behalve materieel ook vaak ideëel van aard blijken).
Maar ook de geschiedenis van de vervalsingen zelf is uitermate boeiend. Uiterst ingenieus of juist klungelwerk: beide vormen hielden vaak lange tijd stand.
Eén ding hebben de hier besproken vervalsingen gemeen: ze werden op den duur allemaal ontmaskerd. Vooralsnog wint de wetenschap het dus van knoeierijen en manipulaties."

08-08-2005 16.19 | Door: Cpt. Iglo

Het reactieveld bij dit onderwerp is gesloten. Mocht u nog iets aan de discussie toe te voegen hebben, dan kunt u reageren via reacties@opinieleiders.nl of op het Opinieleidersforum.