Du hast’s gewollt Octavio
Volgens ons spreken dronkaards, dronkelappen en andere dronken personen vaak met dubbele tong. Wij menen ons te herinneren dat wij bijvoorbeeld bij Lucky Luke wel eens bleekgezichten tegengekomen zijn die ervan beschuldigd werden met gespleten tong te spreken. Wij wilden even controleren of wij het goed hadden onthouden en dachten hiervoor ons redactienaslagwerk te gebruiken, maar helaas: geen van beide uitdrukkingen stond erin.
Dan maar even internet opgefietst. De eerste treffer bij [dubbele tong] was het stukje ‘Dubbele tong‘ van Kachelglans. Een leuk stukje, doch jammer genoeg wordt hier de uitdrukking ‘dubbele tong’ gebruikt, waar wij ‘gespleten tong’ verwacht zouden hebben. Terwijl wij dat stukje zaten te lezen, bedachten wij dat wij eigenlijk wel iets beters te doen hadden, want als een uitdrukking door iedereen verkeerd wordt gebruikt is degene die zich halsstarrig aan de goede betekenis houdt uiteindelijk de lul omdat hij door niemand meer begrepen wordt. En dan nu een uitdrukking die wij onderweg tegenkwamen en nog niet kenden:
“Du hast’s gewollt Octavio, gij hebt het gewild, Octavio. Uit Schiller, Wallenstein’s Tod, III 13, waar eigenlijk staat “Du hast’s erreicht, Octavio”. Woorden van Wallenstein, als hij overweegt, dat Octavio Piccolomini een belangrijk deel zijner aanhangers van hem vervreemd heeft. Gewoonlijk bedoelt men alleen te zeggen: “Gij hebt het immers gewild”. Vgl. Tu l’as voulu, (eig. vous l’ avez) George Dandin (z. a.).“
Aangezien we ‘Wallenstein’s Tod’ niet recentelijk gelezen hebben, weten we even niet over wiens aanhangers het hier gaat, doch dit terzijde.
“Dandin (George, in Molière’s blijspel van dien naam een rijke boer, die, met eene adellijke jonkvrouw gehuwd, voortdurend te lijden heeft, omdat hij in hoofsche manieren tekortschiet. Hij beklaagt zijn treurig lot met een eindeloos: Tu l’as (bij Mol. staat vous l’avez) voulu, George Dandin (Je hebt het zelf gewild, George Dandin). Vandaar het gebruik der uitdrukking in de beteekenis: Het is je eigen schuld.”
(Bron: T. H. de Beer & E. Laurillard, Woordenschat, 1899, ‘s-Gravenhage, Haagsche Boekhandel- en Uitgevers-Maatschappij; Herdruk, 1993, Hoevelaken, Verba, ISBN 90-72540-79-4)
Voor zover wij hier iets mee wilden zeggen, zijn wij vergeten wat het was. Waar is die stagaire gebleven, want als wij nog geen koffie gehad hebben zijn wij daar nu ongelofelijk aan toe, dachten wij.
28-09-2009 10.37 | Door: De Grote Vrager | Categorie: Boeken, Loggers gelogd, Taal
