Origenes, geen ouwe rukker

In Japanse doos bracht Stommeling Jones de Origenisten ter sprake.Volgens zijn bron ontkenden de Origenisten "de eeuwigheid der helsche straffen". Aangezien wij in het bezit zijn van het 'Handboek voor het hiernamaals' ligt het voor de hand dat wij daar eens in gekeken hebben om te zien wat de heren Derksen en van Mousch over Origenes te zeggen hadden. Welnu: op pagina 100-101 lezen wij:

"Belangrijke kerkvaders waren onder meer de Byzantijn Origenes (ca. 185-253 n.Chr.), [...] Origenes was de vroomste van allemaal. Hij was zó godvruchtig - of godsdienstwaanzinnig - dat hij zichzelf op een gegeven moment castreerde, om van bepaalde vleselijke verzoekingen verschoond te kunnen blijven."

Je kon Origenes waarschijnlijk ook niet kwader maken dan door hem op straat te begroeten met de vriendelijke uitroep: "Zo, ouwe rukker! Alles kits achter de rits?" We lezen verder:

"Omstreden was Origenes ook. Omdat hij vooruitgang in het hiernamaals zag plaatsvinden, omdat hij de mogelijkheid opperde dat engelen ooit mensen waren geweest, omdat hij straf in de hel niet eeuwig zag voortduren en omdat hij een zekere mate van reïncarnatie in zijn leer opnam, excommuniceerde de kerk hem zo'n 300 jaar na zijn dood, een dood die het gevolg was van Romeinse martelingen. Sommige van zijn leerstellingen mochten van de kerk gehandhaafd blijven. Andere, waaronder de reïncarnatiemogelijkheid, werden in de ban gedaan."

Op bladzijde 104 komt Origenes nogmaals ter sprake, nu in verband met de 'Apokatastasis':

"Clemens' ideetjes vonden een verdere uitwerking in de zogenaamde Leer van de Apokatastasis De leer ging ervan uit dat uiteindelijk alle levende wezens met een vrije wil gered en in de hemel opgenomen konden worden, zélfs Satan en zijn duivelse helpers. Uiteindelijk kan al het Kwaad dus in Goed omgezet worden.

[...]

De Apokatastasis-gedachte was in aanleg echter afkomstig van Clemens' leerling, de latere kerkvader Origenes (185-255). Net als Clemens had Origenes met de traditionele apocalypsen maar weinig op; hij vond ze, gezien hun oorsprong, te 'joods'. Origenes stond eveneens in de traditie van de apologeten en ook hij was via heidendom en filosofie bij het christendom uitgekomen. Evenals zijn leermeester koos hij voor een symbolische, allegorische interpretatie van de bijbel, hoewel hij, in navolging van Tertullianus, de hel wél een uitstekend middel vond om eenvoudige lieden angst aan te jagen. Waar het hem echter vooral om ging, was om de hogere, mystieke betekenis van de bijbelse geschriften te doorgronden. Dat was slechts mogelijk voor geleerde geesten van onbesproken gedrag zoals hij, die ongetwijfeld tot het groepje uitverkorenen behoorde met een eerste-klas enkeltje hemel op zak. Met dit nogal elitaire en mystieke denken maakte Origenes zich bepaald niet geliefd, zeker niet toen hij zichzelf castreerde [...]. Toch zag Origenes uiteindelijk elk intelligent schepsel apokatastasische vriendschap sluiten met God; gelukkig maar."

Het zal allemaal wel, maar wat wij ons nu afvragen is: is er origami in het hiernamaals en zo ja, is dat dan in de hemel of in de hel?

21-07-2008 12.00 | Door: De Grote Vrager

Het reactieveld bij dit onderwerp is gesloten. Mocht u nog iets aan de discussie toe te voegen hebben, dan kunt u reageren via reacties@opinieleiders.nl of op het Opinieleidersforum.